Przemoc domowa

Co to jest przemoc domowa?

Przemoc domowa to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:

• narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia;
• naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną;
• powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę;
• ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych, możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej;
• istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Najczęstsze formy przemocy domowej to:

Przemoc fizyczna:

• odpychanie, obezwładnianie, przytrzymywanie, szczypanie, bicie ręką, popychanie, kopanie, duszenie, bicie przedmiotami, parzenie, policzkowanie, gaszenie papierosa na osobie itp.

Przemoc psychiczna:

• wyśmiewanie, szydzenie, lżenie, okazywanie braku szacunku, poddawanie stałej krytyce, kontrolowanie i ograniczanie kontaktu z bliskimi, karanie poprzez odmowę okazywania uczuć, zainteresowania, wmawianie choroby psychicznej, ograniczanie snu i pożywienia, szantażowanie itp.

Przemoc seksualna:

• wymuszanie pożycia seksualnego, wymuszanie nieakceptowanych praktyk seksualnych, wymuszanie seksu z osobami trzecimi

Przemoc ekonomiczna:

• zmuszanie do oddawania uzyskiwanych środków finansowych, uniemożliwienie podjęcia pracy, niezaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych

Cyberprzemoc:

• prześladowanie
• agresja elektroniczna
• zastraszanie
• nękanie

Inny rodzaj zachowań przemocowych:

• niszczenie rzeczy osobistych
• demolowanie mieszkania
• wynoszenie sprzętów domowych i ich sprzedawanie
• pozostawianie bez opieki osoby, która z powodu choroby, niepełnosprawności bądź wieku nie może samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb
• zmuszanie do picia alkoholu
• zmuszanie do zażywania środków odurzających, substancji psychotropowych lub leków

Przemoc to nie to samo co konflikt.

To co odróżnia przemoc od konfliktu, to przewaga sił jednej ze stron.
W przemocy jest ona zawsze po stronie sprawcy, w przypadku konfliktu – zrównoważona. Konflikt nie musi być przemocą. Jeżeli w trakcie kłótni nie są naruszane dobra osobiste żadnej ze stron konfliktu, nie jest zadawana krzywda drugiej osobie, ani działania wynikające z nieporozumienia nie powodują cierpienia to jest to konflikt. W przeciwnym razie jest to przemoc.
Każda z zaangażowanych osób ma szansę na wygranie i realizację swoich interesów. Ofiara przemocy takiej możliwości nie ma – jeśli podejmie walkę, zawsze przegra. Rozróżnienie przemocy od konfliktu jest ważne, bo od tego, z którym ze zjawisk mamy do czynienia, będzie zależało ewentualne dalsze działanie.

DANE ADRESOWE INSTYTUCJI DZIAŁAJĄCYCH W OBSZARZE PRZEMOCY DOMOWEJ

Gminne Ośrodek Pomocy Społecznej w Pcimiu
32-432 Pcim 1177
tel.: 12 274 91 02
email: gops@pcim.pl

Zespół Interdyscyplinarny
działający przy Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Pcimiu

32-432 Pcim 1177
tel.: 12 274 91 02
email: mparszywka.zi@pcim.pl

Komenda Powiatowa Policji w Myślenicach
ul. Jagiellońska 1

tel.: 47 832 92 00
email: komendant@myslenice.policja.gov.pl

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Myślenicach

32-400 Myślenice
ul. Kazimierza Wielkiego 5
tel.: 12 274 98 10
email: pcpr@myslenicki.pl

Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
32-432 Pcim 563
tel.: 12 274 80 50
e-mail: jambrozy@pcim.pl

Prokuratura Rejonowa w Myślenicach
ul. Ludwika Solskiego 2
tel.: 12 373 45 00

Ogólnopolski telefon dla ofiar przemocy w rodzinie „Niebieska Linia” – 800-120-022

Infolinia dla osób małoletnich dotkniętych przemocą 116 111

PROCEDURA „NIEBIESKIE KARTY”

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Pcimiu realizuje procedurę „Niebieskie Karty” w oparciu o ustawę z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 września 2023 roku w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”.

Osoby dotknięte przemocą domową oraz świadkowie przemocy mogą zgłosić ten fakt podmiotom, które są ustawowo uprawnione do wszczęcia procedury „Niebieskie Karty”. Procedurę “NK” wszczynają przedstawiciele:

• policji

• pomocy społecznej (pracownik socjalny, asystent rodziny)
• oświaty
• Osobę wykonującą zawód medyczny, w tym lekarza, pielęgniarkę, położną lub ratownika medycznego
• Gminnych Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
• Żołnierza Żandarmerii Wojskowej
• pedagog, psycholog lub terapeuta będący przedstawicielami pomocy społecznej, Policji, GKRPA, Oświaty, ochrony zdrowia, organizacji porządkowych

PROCEDURA INTERWENCJI SŁUŻB W SPRAWACH PRZEMOCY DOMOWEJ – „NIEBIESKA KARTA”

W przypadku podejrzenia występowania zjawiska przemocy domowej wszczynana jest procedura „Niebieskie Karty”. Procedura wszczynana jest w sytuacji, gdy dany podmiot w toku prowadzonych czynności służbowych powziął podejrzenie stosowania przemocy  domowej,  lub w wyniku zgłoszenia dokonanego przez członka rodziny lub przez osobę będącą świadkiem tego typu przemocy. Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy domowej nakłada obowiązek prowadzenia procedury “Niebieskie Karty” na przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, policji, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, oświaty i ochrony zdrowia.

Zespół interdyscyplinarny oraz grupy diagnostyczno – pomocowe

Z uruchomioną procedurą „Niebieskie Karty” nierozerwalnie związana jest działalność Zespołu Interdyscyplinarnego oraz grup diagnostyczno – pomocowych. Zespół Interdyscyplinarny stanowi grupa specjalistów tj.  m.in. przedstawicieli policji, sądu, oświaty, ośrodka pomocy społecznej, stowarzyszeń i fundacji współpracujących ze sobą w celu budowania lokalnego systemu wsparcia dla osób doznających przemocy domowej oraz stosujących przemoc domową, zgodnie z zapisami ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz w celu wypracowania standardów współpracy przedstawicieli różnych grup zawodowych i społecznych pracujących i zajmujących się problematyką przemocy. Ponadto do pracy z osobami dotkniętymi przemocą domową i sprawcami przemocy domowej powoływane są grupy diagnostyczno – pomocowe, w skład których wchodzą osoby bezpośrednio pracujące z konkretnymi osobami  lub znające ich sytuację. Skład grup diagnostyczno – pomocowych może zmieniać się w zależności od bieżącej sytuacji osób objętych procedurą, ich potrzeb, specyfiki i obszaru podejmowanych na ich rzecz działań. Zadaniem grupy diagnostyczno – pomocowej jest opracowanie planu pomocy i taki podział zadań między jej członków, by praca z osobami dotkniętymi przemocą domową oraz stosującymi przemoc domową przyniosła jak najlepsze efekty. Głównym celem pracy przedstawicieli służb w ramach grup diagnostyczno – pomocowych jest zatrzymanie zjawiska przemocy domowej.